Çend kilamên dila û govendê
Çend kilamên dila û govendê Li derhêla Qeyserî, Maraþ û Edenê
Temelî
Kilam, dîlok, govend, çîrok, destan, lîstikên zarokan, heykatên ku li þevên zivistanê gotin û hin girîngîyên çandeî-kulturî ruh û siruþt û xwezaya netewa a Kurd û Kurdistanîyan e, Min gelek qîmet dane cîranen xwe, lê ez rast bêm; me ji wan hindik qîmet girtin, li vira bi qutî yek nimune bidim.
Em Kurdên ku li Qeyserî, Meraþ û Edenê dijîn û li wan dor û deran bi Türkmen û Ewþer û Çerkez û ki Farsag an va yê di nav hev dane, Çerkez,dîlanen xwe bi Akordîen-Mizige, lêtexin û di meþînin, disterên. Ewþar bi dol û zirnen gelek ker û bi meqamen ku li hevhatin, ev meqaminav pî siselan jî çarin Turkmen garî civaten din bi folklorî dewlemendin, le em Kurdên van derî doran tu ixtiyace bi folklorî van ciranan nabîhzin û naxwazin, Lewra govend û meqamen çerkezan û Ewþaran bala me pirr nakiþîne
Le bi govend û meqamen Turkmenan va yekcarna em baldar dibin, Kurd û Turkmen li ali Edenê û li navçeyî Sevase gelek li hev qelivîye û ketiye nav heve, le disan jî van bernameyan ji sedî heftê heyþe Kurdine çimkî xemilandin-motîf-reha û bi fîguran xwe heman aþkera dibin
Dîlok û kilamen govende û yen evinî di jîyana nav gelî hêlê mede pirr pirrin, heta bîst si salî berê her bûk keçik û civanekî ji van kilaman ha di jêra sih û çil tenê kilam û megam disteran.
Temamî hîm û kok û ruha van kilaman gihþtikan hezî û dilovanîye, Ji yên dilovanî, evînî hinek nimune bidim;
Bayî teye guva guva
Bijkoj filtî sing ê gewre
çaven min li navberan ket
Her yek telaqa hingive
Disa nimuneyek;
Derî ade li min veke
Quraxek ezing bi mihneke
Zalime Dayikê te ku got; ku ew kîye
Mîya qer za va berxike
disa;
Dalliqevaxê di kortê da
Malê rindê di orte da
Min îþev xevnek be xevn dî
Ez girtime di ber te da
disa;
Ji Helebe virda erde
Seri biþo biskan berde
Ku merîyek bi dilî xwe nezawcîya
Jêra davîye kul û derde
Va çi îþ bû va çi îþ bû
Bega yaylan tîj be tij bû
Gotin rinda te dayîne
Bendê dilî min qotmîj bû
Subê rabe male av ke
Pêlê mene ser ra gavke
Eger dîlî te li min e
Têlek porê xwe di navke
Babetên kilamên dil tim ha dom nakin, hinek jî li bo mixrikên nav dewlemend û belengaz anin, weke ku tê zanîn dewlemend, yanji yên ku hal û wextê xwe baþ in naxwazin keçikên xwe bi lawên belangazan re bizewicin,
Li van deran li wan deran
Peya nagehþe sîyaran
Di hestîye bavî van axan nim
Keçkê xwe nadin xizmet karan
Li ber duwaran kal û pîr
Zar zeç maye bê þakir þîr
Felek me li te çi kir ku
Te em ha hiþtine feqir
Nakokîyên axa û þivên tu cara naqedin.
Pezî bavî te beng be benge
Xom berdilan ajot renge
Gotin nazlî a-rinda-te dayîne
Li xwe têxim bi tifangê
Balê dikiþînin ser fenek û felbazan,
Meri meran dewin tînin
Li ser cilê reþ dîtînin
yaman qayte devî xwe we
Qencî e þoran digerînin
Weke ku tê zanin di gundan da kesên ku paþbêjîtî dikin zêdetýr tên naskirin, le hin caran mirov nikare gihþtan naske.
Malen hana male mene
Qalê min û te dikine
Ku tu nedan li min guneye
Gunê min li sutî teye
Hin caran, ji ruyen van xebergerênanda hînek xirabîyen ku nen xwastin jî dibin, hin nexwaz yekcaran buxtanen pirr xirab jî dikin,
Keriyêk pezî min î Qusî
Soyxe î mêrat rengî hev talêsi
Ez hatim ku ez çi werim
Kebanî e heye le por î qusî
Talî-tujî û xweþîya jiyane jî di kýlamên dýlan da bi ziman te,
Çû li axa kî rawestî
Bi roj û þev qe nevestî
Me car ke têr hevdu nedî
Bi rehetî bi serastî
Ber derî me muxurbe ye
Gur digerin bi-be zurbeye
Xelk li kar û îþî xweye
Çave min î li bejnê teye
Kilamên ku li ser lorikan tên gotin gelek in
Lawik ji dergûþe xujî-xuþî
Bi þev û roj dadekiþî
Xeber hat ku lorik mirîyê
Ji tirsan þîre berên min kiþî
Nizanim ku kuda terim
Li berxike xwe digerim
Min lorika xwe wenda kir
Dîyar be dîyar lê digerim
La ber deri-li ber deri
Dayk runiþt bulxur diheri
ji lorik e xeber tune
Nizanim çi hate sêrî
Bav pir bi law û keçikên xwe va ru û çav nabe, çi gilî û qazincên xort û qizan hebin giþtîk li daykê ye;
Mûj û guzan biderîne
Alka* Fate min bizewcîne
Lawkî te hên î xurîne
Vî feqîrî bizewcîne,
Ez bawerim hûn gihþt ve dizanin, law berzewac e, dayik jî dibe; lawê min em feqîrin-belangazin, em te bi çi bizewcînin? paþe bihevra di fikirin, dibên; kereke me ê heye, dayik dibe; ba bavî te evarê were, ez jê ra bêm ba kere bifiroþe, em bi perê we te bizewcînin, evar dibe bav te, law dipe ku dayik bexs veke, le dayik pir ji wir nabe, law êdi bê sebre, dengî xwe bi bilindî tîne der; Dayê qalê kere bike, qalê kere bike!
Berê kel e virda xwar bû
Giha bi serda kevir nar bû
Berê dile te î li min bû
Çim henka ja-ji min sar bû
Ber derî malê bavî te yoqiþe
Mînê kewan hildikiþe
Ez bi qurbane bejnê zirav
Fistan jê ra yaqiþixe
Bi nanî tisî ra dikiþe
Jêr va hatin gihþt qantirin
Serê barî xwe kundirin
Zalim Bavî te ku tu neda
Ez jî derdî te dimirim
Yek caran rinda Mirov, bala taybetî dixwaze bo ku hinek naz û cê xwe bi cih wîne, hinek caran jî yar an jî yarê xwe bi tercube bike, li bo ve ji dilovan ewe ku tim baldar be, ba ne ji bîr kirin Mirov di bin dageri a qontrola yare daye,
Ji jêr da hat min nas nekir
Çi de dilda mi pirs ne kir
Fikra min bû min nekir
Min bi xwe destî bi xwe kir"
Baran barî hûr hûr weþand
Van cotkaran bîder reþand
Kî çi dibê bira bibê
We rinde gurçî a min xweþand
Evîndar, delalê xwe yek caran wek hinek tiþtên qenc dihesibîne, wer bi ziman tine, yek caran dike kevok, pirr caran li Xezala tîne, car caran, yarê xwe dike zozan, caran jî dike biroþek ku dikelî, yek caran gerdane sipî wek þîr dibîne, pirr caran jî dike gul, jê hingiv distîne, car caran dike þaxê çîyan, yek caran jî kela havînê,
Here avê, avê bîne
Li qirare derî me dîne
Tasek avî sar bi minde
Avê yaran çî þîrin e
Lê tembûr e lê tembûr e
Tel zirav e perde hûr e
Rabe rindê xwe li bake
Ez meyzekim dûre dûre
Dilovan, bi xwe pirr razî û bawervane, hincaran pirr dera xwe dipesine,
Hîni çîya ne hîni him jî pan e
Ketine navbera me û wane
Hele carkê bifikirin
Hine weke sulalê me hene
hin deran kî him lê hene
Hatim rinde te bibînim
Xwazgînîyên te biþînim
Dedine min bira bidin
Eger nedan direvînim
Meri meriþtan û Îqrarvanen me jî Dêrsim pirr dihatin, heykat û kilamên ku wana digotin kezeb û dilên me diþewitandin, li vir qalekê bikim û dixwazim di dûva þor û nivîsê xwe bi çarînekê biqedînim, Destbiray(Musaîp) bapîrî min digot; "Em giþt bi zincîran girê daybûn û kom kiribûn, di navbera koman de çil-pence metro hebû. Du, xûþk û bira, yek li seriyekî, yek li seriyekî dîn berdan û gotin herin hev hemaz kin (qucax kin) ev herdu zarok sê-çar salî bûn, bezîn, bervî hev dema ku bi gehsin hev û du, leþkeren xwînxwarî har gule (qurþûn) barandin bi ser her du zarokan da, û her yek bi hêlekê da ket"
Dema ku ev qala dikir ji çavan da li þuna hestiran xwîn dihat.
Dêrsimî ket teslim ne bû
Tirba beton dîsa vebû
Dil biçûko Seyit "Rizko"
Ketî, hate xwe û rabû
Çapaxçur Agirî Zîlan
Xwîn diherike ji gulan
Lê, îro êdî daha nîne
Xeberên xweþ tên ji malan,
Vala ne bûye va axa
Deng ra bû li deþt û þaxa
Pîroz be li Netaweya Kurda
Gel vegerî derûna xwe
Herê,þora xwe bigirim û bi çarînekê ve care nivîsa xwe xelas kim.
Dewrimcîno dewrimcîno
Tim li çîyan tim birçîno
Filore xwe yê dirîno
Valike xwe yê veresîno.
* Li ali me li hinek gundan bo dayke; Alle, Alko, Atê, Daye, Anê jî te gotin.
Mafê Kopîkirin &kopîbike; PDK-XOYBUN; wiha, di xizmeta, Kurd û Kurdistanê daye : Pirojeya Kurdistana Mezin, Pirojeyên Aborî û Avakirin, Pirojeyên Cand û Huner, Lêkolîna Dîroka Kurdistanê, Perwerdeya Zimanê Kurdî, Perwerdeya Zanîn û Sîyasî, Weþana Malper û TV yên Kurdistane. Tev maf parastî ne. Weþandin:: 2003-08-03 (5307 car hat xwendin) [ Vegere ] | PRINTER |
Ev malper, herî bash, bi Avant Browser, tê xuyakirin...
Download !!! 
