 |
Di dirokede iro |
 |
|
Rojek wek îro...
1922
0
Roj dikeve Zayîça Kevan ( 23 Çiriya Paþîn - 21 Çiriya Paþîn ).
|
|
|
 |
| |
Ayîn
 Seyid Feysel Moctevî
Ayîn
Hemî ayîn û dîn tevhev bi pîrozin
Heger tarîtiya millet bihev dabin
Heger iþkandibin þaxek li cehla vî
Heger dara omîd û arezû çandin
Heger qapûs kirin xew zaliman yêkca
U zalim ketne tirsêda ku dê bimrin
Heger dil dûr kirin carek li mala xem
Bi ava mehbetê þuþtin du çavê min
Heger iþkandibin ser ya didanê van
Li ser yek milletê mezlûm û derdavin1
Heger destê sitem iþkandibin ser vî
Li bin dîvarê kaxê wan nehêlabin
Û ahê sare nav dil da li ser lêwan
Bibîte gul bibîte nû biharek din
Feqîr û jar û bê derman ne giryabin
Durên çavê yetîmê xwe neberdabin
Xwe bê daiyîk û bab û bê neva bin ev
Bi pêxasî þiwan û rencber mabin
Hemî ayîn û dîn tevhev bipîrozin
Hemî fikrê monever tevde nevrozin
¤ ¤ ¤
guneh nînin çi dînan ra bi tefsîran
Bi teqsîra melayê cahil û nadan
Dibû xaric li bernama jiyanêda
Dibû efyûn;li jîna wan kirêkaran
Û ev ayîn bi hêsanî diço awa
Dibû sirde li bu qiþra tebehkaran
Wekî axa gulistanê ku paqij bû
Heger neyne bi vî axê gul û baran
Guneh ya axêye yan baxevanê me?
Çi þik nîne mera îro ku bê av man
Bi destê baxevanê natevan;tenya
Vekî her alimê bê ilm û bê binyan
Ve þola xwe bi eynê dîn dizanîtin
Ku eksa dîn diket caran bi eimalan
Bi van þolên þirîn ku kir xwe kir varis
Ne varis bû verîs bû ev biteqlîdan
Nefam bû ev bi revþa dîn û dîndaran
Girêdan kofiyek devxar û rê berdan
Hemî ayîn û dîn tevhev bipîrozin
Hemî fikrê monever tevde nevrozin
¤ ¤ ¤
Meger Nûhê nebî kêm hate qîrînê
Bi omrê pir dirêje xwe li ser xelkê
Çima nekrin bi qewlê vî cefakara
Û Kenan jî li vî bû dijminek malê
Nekarî alema carî bi rê bînit
Feqet gemyek li mexlûqa îna ser rê
Dûva qerna dibîzim dengê vî lavo
Bilinde bejna tarîxê vekî xewkê
Ku nebhîstin kelama vî bivextêvî
Û tilyê xwe kirin guhda ku nebhîzê
Meger gazî nekir Zerdeþt bi omrê xwe
Bi pindarê bi guftarê bi kirdarê
Ku nîkîpey bibin dayim li kê gu pê
Li ahirmen bi dûr bin ev bi fersengê
U Mûsa tê li berdan ra dike giryan
U kaxa nerm û þîrîne vî firevnê
Dike qorban li pêxasan ku bêpêne
Li ber wan re diçe tebiîd û teþrîdê
Hemî ayîn û dîn tevhev bipîrozin
Hemî fikrê monever tevde nevrozin
¤ ¤ ¤
Û Ibrahîm digergûn kir zemanê xwe
Dema ço ber derê bitxanê tenhaye2
Þikandin bitbitek tevrî li bitxanê
U tevrê xwe li bal meznê bitan kir cê
Dema dîtin bit iþkestin li hev cem bûn
Digotne hev dibe karê Birahîm be
Birahîm got ku ev kare li min dûre
Dibe îþê mezin bit be li ser kêþe3
Ku zêhna mirva xalîket li teqlîdê
Li ker bûnê li kir bûnê ku des berde
Xorafatê; jiyana xwe bi der bîne
Û tula xwe li vî Nemrûdî bistîne
Dikir gazî li xelkê dar û ber çîkin
Çira hûn bûne berde, dar û ber kêne?
Nikarin xwe li mîza seh4 biparêzin
Çitu ma dê ve vê zolmê biparêze
Di gel vê gotinê bû ku kirin agir
Bi vî re ta çira dinyayê xamuþ be
Hemî ayîn û dîn tevhev bipîrozin
Hemî fikrê monever tevde nevrozin
¤ ¤ ¤
Dema Îsa li Meryem hate dinyayê
Teb û tabek nexweþ kefte kinîsayê5
Li Qudsê rahiba qidîse derxistin
Û Meryem tev þehê alem kirin ser rê
Binaçarî keçaOmran û berxê xwe
Qedem danîne ser erdê xelîlokê6
Qiraxê çem diço bu masiya herdem
Bi hesret bû bi sulek7 nû li dinyayê
Zikek birsî û rengek zer li bejna vî
Bi bihtanan ketin pêre bi her derkê
Bi destê rahibên dêr û kinîsayê
Binavê xizmeta Mûsa bi bêdadê
Kirin dara Selîbê gul li Îsa ra
Ewanê ku mofexer bûn bi Mûsayê
U dara wan bi þeriî bû ne beqanûn
Bi hizra xwe dizanî bûn bi Tevratê
Meger ne Mûsewî bûn ev berî Îsa
Çima girtin rêya Îsa bi wan fêlan
Hemî ayîn û dîn tevhev bipîrozin
Hemî fikrê monever tevde nevrozin
¤ ¤ ¤
Meger ne gotinê wan her duyan tevda
Bi emrê vî xodayê heq bibû buþra
Li ewda8 ra ku teqdîrê bide des wan
Bi vehya asimanî ev bibûn peyda
Ku varis ken li ser erdê heçî merde
Biden wan ra kilîda genca tedbîra
Li ser edlê û insafê li xelkê ra
Û destê zalima kurt ke li mezlûma
Û der halê ku Îsa xwe Suleyman bû
Eger çi padiþa bû ev di eqlîda
Di gel rût û rebenna hemniþîn bû ev
Feqîrek naw feqîran bû di rewþêda
Çire nînin morîdê vî xema xelkê
Û zerq û berqê kincê wan di çavanda
Dimîne vek qelemkî tûj û derdaver
Diçe ta ku biçlqîne xewa papa
Ku carek din me Rûhilla bibe mêvan
Bi pêxasî li nav pêxas û serquta
Hemî ayîn û dîn tevhev bipîrozin
Hemî fikrê monever tevde nevrozin
¤ ¤ ¤
Ku dad û edil peyda bin û þer rabin
Kulîlkên mehbetê her dem me peyda bin
Xubara ser dilê xemgîn biken ber ba
Gulên yeisê li naw xelkê bihiþkînin
Sira sar bikne zindanê li naw dil da
Û fikra gel bi zanînê bitevzînin
Dubare bêtin ev fikra ku vî çandî
Ku berxê me li kuþtin; kuþtinê dûr bin
Çirayê Aþitî hilken birêka xwe
Bi Zeytûnê miseleh bin vekî þêr bin
Biden ber ba sitûna ceng û bêdadê
Biken ava dilê sotî bila xweþ bin
Û derxînin kurê vê Miryema bakir
Li bin sêdarê bînin der ku rizgar bin
Çiko îro nefehmin dîn hemî fikrê
Ciwane vî bi zincîra girê bestin
Û destê vî kirin taska xenêda ev
Ne Îsaye moxalif vîne kiþþîþin
Hemî ayîn û dîn tevhev bipîrozin
Hemî fikrê monever tevde nevrozin
¤ ¤ ¤
Hiloþînin vê binyanê hiloþînin
Binaya zilm û bêdadê hiloþînin
Kelavên9 kevne nadanî hiloþînin
Bi xavî kelpîça çêbû, hiloþînin
Nikarit berdewam bit ev hiloþînin
Binayên sist û lerzanin hiloþînin
Ku xwe zalim bûye Îsa hiloþînin
Moxalif fikra Îsaye hiloþînin
Sidayê heq nine lawo hiloþînin
Bi meshef meshefa nîne hiloþînin
Gelo vî qesir her nîne hiloþînin
Hemû qesrê ku cindînê hiloþînin
Nedînîne nedînîne hiloþînin
Rijandin xwîna Zeytûnê hiloþînin
U berg û riþyê vê sotin hiloþînin
Kulozê10 wan bi Nablosê hiloþînin
Hemû rêk û hemû resmên xelet rakin
Li naw xelkê bitedbîrê hiloþînin
Hemî ayîn û dîn tevhev bipîrozin
Hemî fikrê monever tevde nevrozin
¤ ¤ ¤
Bi pênsid sal û hevtêde nehalek din
Bi pê Îsa li Bethayê11 dihat dîtin
Li nav yek merdumek serhiþk û çolek hiþk
Ku keçkên xwe li bin axê diveþartin
Dixarin goþtê sûsmaran li sehrayan
Vekî berxek li mêwanî ku biryan bin
Mûhemmed vê derê rabû bû pêyxember
Bi pêxas bû vekî Îsa Mesîhê min
Bi þivvan bû vekî Mûsa li ber pez bû
Ku bitwane12 li insana bibe dayin13
Û axa ser dînê pêþîn bihavêje
Ku endaza girê Sîna li ser dînin
Xobara olîyên bê derd û bê dawîn
Ku dîn wan re bûye laþe kû zik têr kin
Mûhemmed hat ku carek din teze nû ket
Nevaya Mûsiyê Omran dikir novin14
Biket tefsîr Incîlê vekî Îsa
Bi edlê biþkinît piþta sitemkaran
Hemî ayîn û dîn tevhev bipîrozin
Hemî fikrê monever tevde nevrozin
¤ ¤ ¤
Buheyra rahibê meþhûre îsayî
Dinasîtin Mûhemmed ra bi zarûtî
Çiko nîþan û navê vî li veidan bû
Kemalik bû li fêlên baþ û camêrî
Û Neccaþî ku þahek pir bidîndare
Û ageh ilmê Îsayê li Ifrîqî
Ku ta dûrket li wan keydên butan carek
Dibe perjan li dînê vî li Êtyopî
Li tirsê olperestan her vekî îro
Bi sê salan ku dînê xwe bi mexfîtî
Dida nîþan bi xeyla merdimê guhdar
Li malê wan dibû mêwan bi tarîtî15
Dema zanîn bi vî wan merdimê olî
Bi pîlana ketin dûra ku xamiþ bî
Neket behsa musawatê neket heqdar
Xolam û berdeyên bêyar li hev bînî
Û þoriþ çêbitin pala û berdan ra
Nizama zilmê destê wan bi riswa bî
Hemî ayîn û dîn tevhev bipîrozin
Hemî fikrê monever tevde nevrozin
¤ ¤ ¤
Li ber hindê hemî der girtibûn ser da
Dixastin her mezin bit ev li Mekkêda
Bi þertê ku neket pê solkê zilmê
Bi þertê ku nebe piyxemberê rûta
Velî emma bi pêyxember bû ev rûta
Nekarî bû tehemil ket fiþara va16
Hemû zehmet kirî bû canê Ehmed ra
Ku canî gel bibe rizgar li bendê da
Nemînin benda zulmê da çi qevmê vî
Dema zulmê17 hiþarî dîti naw ebda
Bi lez ket ta çirayê Rojê bimrînit
Dubare awê çûyî bînte rûbara
Li bin iþkencêda kuþtin vekî îro
Sumeyye Yasir û emmar rojêda
Þikandin seddefên þîrîn vekî qendê
Li nav mercanê lêvê da bi terfenda
Hemî rêkê jîyan ser vî kirin agir
Bi teþrîdê kirin mêwan li þeibêda
Hemî ayîn û dîn tevhev bipîrozin
Hemî fikrê monever tevde nevrozin
¤ ¤ ¤
Li destê zulm û bêdadê dikir hicret
Li naw þevkî reþ û tarî vekî nifret
Di gel yarê þikevtê bû di vê rêda
Bi qesta Yesribê vê þev li mal derket
Diço ta ku feqîran xirkete balhev
Hikûmetkê bitevzîne li ser derfet18
Neken istû19 li ber her nakesek pir xar
Nebînin hestiyên bêser li der ketket20
Bi keydên nahezan dîsa vekî seylan
Dibarîn ser milê vê ommetê zehmet
Kirin ax naw serê vîda li kulanan
Bi destê jinkekî cahil bi mellamet
Li ser Ayîþê dayka moiminê rojê
Bi namerdî monafiq hatinê bi tuhmet
Li xezva ohodê da jî bi keydên xwe
Nekirne qevlê pêyxember þikestin ket
Heta axir nefes þemia cihanê bû
Û got îro mi kamil kir li ve þiret21
Hemî ayîn û dîn tevhev bipîrozin
Hemî fikrê monever tevde nevrozin
¤ ¤ ¤
Li paþî wan hemû pêyxember û dînan
Gelik partî û hizbên muqtedir hestan22
Û manîfîst23 û qanûnên teze anîn
Ku bitwanin24 birîna gel biken derman
Heger çi derdê adem îro ta Adem
Hemîþe her sitemranin sitemger man
Ne þerme ger bibêjin em, çi nû nînin
Cehan yan edle yan bêdad û bê emman
Ku dinya her þev û rojek bitikrare
Li ser heq û nehq þer tên; hemû rojan
Hedîsa vê hedîsa par û pêrare
Qisa Nûhe û ya îro li mehvaran
Dibe bas û dibe qisse li naw malan
Bitikrarî bitikrarî li her salan
Heta piþtî hezaran pak dînin vî
Hezaran yên mezin rabûn ketin bendan
Vekî Gandî û Mandêla li dinyayê
Ku Gandî jî Mesîhek bû li Hindistan
Hemî ayîn û dîn tevhev bipîrozin
Hemî fikrê monever tevde nevrozin
¤ ¤ ¤
Bi tedbîrê rivîyyê pîre îstimar
Li naw baxên welatê xwe dikir dilsar
Nekir alvêr25 li gel dijmin dema nasî
Bi tehrîmê ,Birîtanya dibû bê par
Bi solek dar û bendek kindira Bengal
Bi lebsek navik û çokan ,dibû dîyyar26
Bedenke jar û zik birsî serek aqil
Bi roj û þev li xelkê ra dikir gotar
Kirîn tebiîd û zindan û cuda xistin27
Ku bifroþit vetendaran bi kîskî ar28
Li naw mej bûn gelik þêrên jiyana nû
Ku çon zindan û tebiîdan û ber sêdar
Nenasîn tirs û neçevyan li ber dujmin
Bi dana ser li sêdarê biha bû dar
Û keþkên me li dîrokê gewahîne
Ku ber banga mela keþkek dihate xar
Gelik caran bihesret bûn li vê keþkê
Ku ter kin lêv û zarê xwe bi car û bar
Hemî ayîn û dîn tevhev bipîrozin
Hemî fikrê monever tevde nevrozin
¤ ¤ ¤
Meger wan heq nine ser me ku insan bin
Li þolên pîs biken dûrî ku derman bin
Çima îro sîyasetwan û hizbên me
Li bîra xwe diben tengaviyên bêbin
Dixon risqê ku nawê wan bi xewna kariger nayê
Li beyna wan û xelkê wan codayîye bifersengin
Û kurdîtî bûye qurban li ehzaban
Û bû hesret li bu kurdên diyarê min
Û bo carek li hev rûnin bibin vehdet
Bibin teslîmê fikra heq bibin insan
Tevav hizban bi hev bînin li kurdan re
Çi dinyayî çi dînî bin bihev bînin
Nelêbînin gelo hevdu nelêbênin
Nexapînin bira hevdu nexapînin
Eger olî bi îman bin kelamê xwe
Tu car dûr nakevin heq ra û naqehrin
Çima ferqe me eimalan û gotaran
Meger ne gotin û kiryar dibe yekbin
Hemî ayîn û dîn tevhev bipîrozin
Hemî fikrê monever tevde nevrozin
¤ ¤ ¤
Dema hate Medînê nonerê Romê
Dipirsî xelkê ka qesra Omer kanê
Digotin me çi qesr û barigeh nînin
Û þahê me livê razaye bin darê
Ku ferqa vî li gel ebdan tu nabînî
Me nîne ferqi mabeyna tu kes lêrê
Nine ev heq li mîrê me bike ber xwe
Kirasik þor û yê din bê kiras mabê
Dema wan re heram bû zulm û bêdadî
Heram bû parîyek zêde li sibhanê29
Hemî pêyxemberê me kariger bûne
Çima em cêniþînê wan bi axane
Gelo miþkil nine dînan û ayînan
Me des berda li heqqê xwe welatê xwe
Bi cê rojê ketin pê sîbera evran
Heçî çon pêþ û pêþvetir diman paþve
Seyid nîne çi dijmin dîn û ayîna
Meger dîndarê bê derde dirozin30 bê
Hemî ayîn û dîn tevhev bipîrozin
Hemî fikrê monever tevde nevrozin
¤ ¤ ¤
26. 12. 2004
Bajêrê Senendec li Li Rojhilatê Kurdistan ê
Seyid Feysel Mojtevî
sayedfaysal@yahoo.com
mojtavy@hotmail.com
Mafê Kopîkirin &kopîbike; PDK-XOYBUN; wiha, di xizmeta, Kurd û Kurdistanê daye : Pirojeya Kurdistana Mezin, Pirojeyên Aborî û Avakirin, Pirojeyên Cand û Huner, Lêkolîna Dîroka Kurdistanê, Perwerdeya Zimanê Kurdî, Perwerdeya Zanîn û Sîyasî, Weþana Malper û TV yên Kurdistane. Tev maf parastî ne. Weþandin:: 2004-12-26 (5715 car hat xwendin) [ Vegere ] | PRINTER |
|
|
Ev malper, herî bash, bi Avant Browser, tê xuyakirin...
Download !!! 
