Gotînen mezînan û Metelok
Gotinê mezina - 1
______________________
Ap pismam e, xal xwarzê ye.
Aþda di heri, dingenim di kuti.
Aqil, dijmin e, ne zanîne ye.
Aqilbend tim mezini ye.
Aqil kemî rê li ber meriyan wenda dike.
Aqil bi peran nêkirîn.
Aqil bi kovike ne kirin seri.
Agir þunê ku ketiyê diþewtîne.
Agirî sor bextê ronî ye.
Aþê xwari êrd diheri.
Ava ruyan revîye.
Ardê xwe bêjinkir, bejinga xwe bi darda kir.
Aqil sivikî bar giranî ye.
Av li êr ne kirin.
Ardê xwe bit kepaka xwe rit.
Anê, ewna çuyînê tuye teri, tu çima kun bi xwe ra dibi.
Alko malê bi teva ye.
Agirê bi duyî aþkere ye.
Arê ardêyê, ava him dayik e, him bav e.
Agiri sor kesî naþewtîne.
Ardî malê mede ber bê.
Ava zêlal jina delal.
Av xwînê diþo, xwîn xwînê naþo.
Ap li birêz, xal li xwarzê xwey dike.
Ar ekî sor e.
Ar î dorê xwe roni dike.
Areki ku sor e, pak û þîr e.
Birnê giran derdê seran.
Berê di pêsîrê xwe ra bigire.
Bextî meriyanî di destî xwe da ye.
Birinê kêrê çê dibe ê zimên çê nabe!
Bayî jêrî lê xistiye.
Berxî çê li ber kozê aþkere dibe.
Ba þunê te li her derê hebe.
Bûkê zarî û ziman tune, xwesiyê dîn û îman tune.
Berf li çîyê bari.
Berx î ku bi beran be, li ber kozê belî dibe.
Bê heval, bi rê nekevin.
Berxî nêr bo kêrê ye.
Bayî jêr lê têxe
Bizinê ji mîyê ra got; min ewa te dît.
Bûyê bijêrka ser sêlê.
Bi testekî du kar ne kirin.
Berve gur ne zirin.
Berî baranê ba ye, berî mirinê ta ye.
Barî giran para kera ne.
Bi zikî birçî nê lîstin.
Bi kevîrî sivik herkes xwe dimalêþe
Bi çirtkê li derî xelkê mêxe!
Ba þîrî xirab nekeve para kesî!
Bermal xwedana malê ye!
Beranî stewr li xwe nîne.
Berjêrî tuke rune, berjur tuke simêl in.
Bûye çoyê dest dînan.
Bi benî dijmin ne daketin bîrê.
Bi navranê xwe pît be!
Berike kune zikî bîrçî ye.
Berî malê cîran hilgire.
Bi çavên birçî zik têr nabe.
Birayî min î mezin li pêyê min xist
Birayê min î biçûk li pî min xist.
Ba merî bê text be, lê ma bêbext nebe!
Bextî reþ meriyan ber nade.
Buxtan teniya bin tevê ye.
Bi guviþtinê þîr nê der.
Bûkê bi bext xwedan text e.
Bê himi tunebûn e.
Bivirî te hênî di goncda ye.
Bê aqilî kurîya gîrê mezin e.
Bizinê kulek tim ê çilek e.
Bi beçîyek pirtan nê bûyîn mêr.
**************
Metelok - 1
_____________________
Cîran berî birê ye
Cîranî çê ji birê pêþvatir e
Comardî bi dayînê dibe
Cîran derîyê malê ye
Cîranî mixtacî xwê yê cîrêne
Çilek tu zeman têr nabe
Cîranê xweþ þênîya wara ne
Canik û camêr, jin û mer
Can nê þunê, mal tê þunê
Cimatê dînan nabe
Cîranî xîrab merîan xwedan tiþt dike
Camerî karê her kesî nîne
Cîran cîranê xwe nas dike
Çi kirîye li deran, ew tê ber nigan
Cîger nê teslîm kirin pisikê
Çalî kun pîne nagirê
Cilê ku li ser rûnîþtî kêr meke
Çav têr nebû, zik têr nabe
Camêr e, þêrê þêra ne
Çerme sane çerme seane
Dilî fere þewq û çira
Malê bi ga bi golik nabe
Mala xwe kire zêr
Pîþta xwe da sêr
Çîva ber gana
Bikute bikute xwe danena
Dîna, nasbike li þîna
Devî me yî ceribandî
Ji mastî xelkê xwaþtir e
Bi benî xelkê xwe bermede bîrê
Heta ku dew newe þîr
Tirk navin eþîr
Î ku dew kayî ê qunê ji bake
Ji qara kete bin bara
Sewê xatira kete tirba gawira
Kerê Alîka dagerîne qalika
Berxê çê li ber kozê belî ye
Karkirê xwe me, þîrinê xelkê me
Kerra bi gu meke
Bûka li ser haspê, kes nizane qismeta kê
Genim kkete çala nare mala
Dengê kûra nare kerra
Ga mir kêrê lê pir bivin
Kevirî di þuna xwe da giran e
Navî giran e mezelî wêran e
Lawikê malê çû eskerê hat ku kerê berê
Bi çukê mala kuçîkê malane
Ez ne biçukê bira bim, ma kuçîkê heft kerîya bim
Fêda çavekî bi çavekî tune
Sêvê rind para herçê ye
Qirfê li te bi berf bin
Jinikê mêra nênikê mêran e
Mirinê kêr hat ê berve gur bizire
Zikê têr hale yê birçî neyê
Zikê ku pîzav xwarî yê biþewite
Mêrkî li hespî xelkê ye timî peya ye
Nanê bi nanê ye
Piþtê bizinê xurî a nanî þivên bixwe
Pezê ku jî kerîya veqetî gurê bixwe
Devî ku xwarî yê fedî bike.
Keçel bi pereyê xwe helawê dixwe
Eraban ku karê xwe nebûn ê hêþtira qetran kin
Golikî pîs ê li xwedana vegere
Þorê bi dizikî yê li malê dolê yê
Kuçikî bi zorê biþînî pêz xêre nabe
Di serê xwe bibire di berê xwe nabire
Bi mêr be ji xwe rindtir bi cîran be ji xwe çêtîr
Berê xwangê berva bira berê bira berve gura
Bi vî devî bi vê qunê, herê diziya bizinê
Westîya kir vêsîya xwar
Sêwîya rokê têr xwar, heft cara mala barkir
Kara li þunê bizinê mexelê
Beran bi duw yê xwe naêþe
Serê þikeþtî di bin kumê xwe da
Çavê li derîya, Xwelî bi serîya
Kurmî darê yî ji darê
Bihata mîvanekî bi xêr, vê ra bixwinî têre têr
Xizana bi halê xwe bizana, riza bixwarina
Xizanî nezane
Hespî çê qamçîyê di xwe nagîne
Bîr bi dewla tiji navin
Devî siwêr mêske hespê nalke
Te ku ra girî te ku ra bihecî
Xalan xelk in, apan milk in
Relê bukê vi bukê ra
Nanekê bixwe bi qînat, bizewice ji dereke bi kok û bi binat
Ji hespê dêhat li kerê nihiþt
Bang kirina xwe bi gakî, þora xwe bi perakî
Serê xwaþ balgiha nagre
Dîna ne gunê xwedane xwe gunê
Xelk dewî xwe yî tirþ ji meriya naefþîne
****************
Metelok
_________________
Devî sist derdan kêm nake, devî sistî guhan rehat nihêle.
Derdî dil ne kiþandin/Dîl sarî ro tarî.
Di pêþ terî gez dike di du tare pîn dike.
Du parsek li derîyêkî nabin.
Dengî dolê ji dûrva xweþ te.
Devî tirþ zerarê li xwe dike.
Dilî hiþt wîjdan teda nabe.
Dayîk tim lawe nînê/Alik tim lawkan nînê.
Dînek kevirekî tevê bîrê çil paqil nikare biderxîne.
Dostî çê serî dide sirê nade.
Dest bi tenî ruy merîyan reþ dike.
Di xetir nê birîn /darê gir sîyê xwe fere dibe.
Dostî çê li royê reþ aþkare dibe.
Di kesî megere, ma kes ti te negere.
Dest deste diþo, dest jî ruyen diþo.
Dijmimî darê ji darêyê.
Devî xwe ji hev meke cavên xwe javke.
Dostî çê,merîyan li rê nehîle.
Davî sist hawê nagre.
Dayîkê got: Kane kaçike go hane
Dorê malê pak bigire/dilî germ yar xweþ dike.
Dizan ji dizan dizî erd û ezman larizî.
Ê ku serî xwe girê nadî, serî hember rind girê dide.
Esil xirab nabe, hîngiv gênî nabe.
Eslî pak naslî pak.
Ewladî bi xêr milk naxwaze.
Eþq merîyen kor dike.
Ew jinek nine,canikeke.
Agir kirkin germîe pirr kin.
Ewled dara guzêyê, torîn hundirê guzêyê.
Ewrî reþ di gurmije.
Êzing nabe text.
Êþe dilan ê xirabe.
Ê ku zu radiba malê xwe bi bereket diba.
Bi vî devî bi vê qunê.
Herê diziya bizinê.
Westî ya kir vêsîya xwar.
Sêvî ya rokê têr xwar heft cara mala barkir.
Kara li þunê bizinê li mexelê.
Beran bi duw yê xwe naeþe.
Serê þikeþtî di bin kumê xweda.
Çavê li derî ya xweli bi seri ya.
Kurmi darê yî ji darê.
Bihata mîvanekî bi xêr vê ra bixwinî têre têr.
Xizana bi halê xwe bizanîya riza bixwarina.
Xizanî nezane
Hespî çê qamci yê di xwe nagîne.
Bîr bi dewla tiji navin.
Devî sîwer mêske hespê nalke.
Te ku ra girî te ku ra bihecî.
Xalan xelkin apan milkin.
Relê bukê vi bukêra.
Nanekê bixwe bi qinat bizewice ji dereke bi kok û bi binat.
Ji hespê dêhat li kerê nihiþt.
Bang kirina xwe bi ga kî þora xwe bi perakî.
Serê xwaþ balgiha nagre.
Dîna ne gunê xwedane gunê.
Xelk dewî xwe yî tirþ ji meriya naefþîne.
Pezî bê þivan gurê bixwe.
Pela mîne bîrê diza.
Hevalî qirikê yî nûkil bi gûyê.
Heþe tuneyî ê bi meriya ga û golika biçêrînin.
Dizê dizî xwe nas bike.
Gur yarî xwe navê.
Mar bile xwelîyê bi qinat dixwe.
Ma dîna þorek bi ber nekeve kûra kêçek bi dest nekeve.
Li þunê hespa ker nêna girêdayin.
Ker û hesp li cem hev girêdan ê ji hev û du tir û fisa bêvisin.
Bukê zar û ziman tune xwasi yê dîn û îman tune.
Kirasên orispîya si û sê ne a yêkî li xwekke 32 ya li hevalake.
Dîna bi heft top ber binexmîne perekî xwe yê tim pas be.
Silavê pêde li merheba yê dameweste.
Xîþni ya mêr dî ji ya weris revî.
Destî vesîyê, li ser zikê birçî.
Kinç þîva hatin, perispanga vegerandin.
Hespî çê, li ber xwedana ye.
Bîr bi çotê tijî nabin.
Serê xwe þuþtê, henîye xwe helmaþtê.
Îþkira xwe, þîrîna xelkê.
Zêr wenda kir, di pê morî ket.
Ralê bûkê, bi bûkêre.
Kor bi nefs be, yeka tenê bes e.
Kundirî pîs, dendikên xwe pir in.
Dil hay ji derlingê neye.
Gerî, dirî.
Dew birê mast e.
Ji ruyan heynan, li simbêlan kirin.
Badika hesinî, xwe bi xwe pesinî.
Xizan halê xwe bizanî, riz a bixware.
****************
Gotinê mezina - 2
__________________________
Akil pirr sermîyan e, ne karê her merîya ne.
Berî xwangê berve bira, berî birê berve kevira.
Bi vestîyayî kir, bi vesîyayî xar.
Bikê bi kîzê, li ber cennetê bilîzê.
Bu xerman e, ne bu derman e.
Buka paþ perdê, kes nizane nasîbê kê.
Bukê li ser hespê kes nizanê nasîbê kê.
Bûye marê nîv kuþtî.
Çavên li deriya, xulî bi seriya.
Çî neçê para keçê.
Cumê xeyî cuyê li henîya xwe xistiyê.
Demika gûla, yeka sosina.
Destê desta biþon, destê çexbin rûya biþon.
Dev tuneyî.
Di gunda de mer neman, ji dîkara dibên Abdurahman.
Dilî xwangê bi xwangê biþewtiya çelkê sê ( sav ) ne davite ber.
Diza ji diza dizî, erd ezman lêrizî.
Dizî biharê peyîzî li xenê.
Ecer hatin, kevin xelat in.
Erev bi erev ra gotîye magî qûn reþo.
Gewenda têr xwar, yê li dolê xin.
Heþtira le pê girêde.
Heyî yî kanî ye, tûne yî genî ye.
Ji qara kete bin bara.
Ji þorê nabêre rev gerek.
Kerê þiv li gu.
Kes ji arê xwaþ narive.
Kês nasibî kesî naxe.
Kevir li sêr kevir name.
Kevirî xwê yî giran e.
Kutte bi ta ketiye.
Malî dine li dine bime.
Mar ji punge heznakê, punga li ber poz birûzê.
Memir e memir e hefa tê, mirî þunda kêfa tê.
Mî bi nigen xwe, bizin bi nigen xwe.
Milê gu dixwe terawîya nake.
Mîna marî di tur da ye.
Mîna maye ( hevîrtirþ ) mirdesî.
Mirîþkê hek kiriye, qûna dîk diþê.
Miriyê pir þuþti yê tira bikin.
Mîya çê li mexel ê.
Navî bajarî dur, xweþ e.
Ne bi malî pir ne bi gerdanî sor.
Nifirê hêrin êzmana, þiva verin xudana.
Palî yê çê berdane cê.
Paþîye þewereþê tim hîverunê.
Pê baranê ga cil dikê.
Quzî avê li rîya avê biþke.
Ro terin, qêda bela narin.
Sal car nabin yek.
Sere xwe wekê li bextê xwe mêzke.
Serê xweyî þuþtîye henayî xwe helmaþtîye.
Serra xirxalo bin ra korpolo.
Sevîya rokê xerdîye, 7 cara mal barkiriye.
Teka çalê, rizkî salê.
Þil kir zîya bike.
Þîri da bigrê hetta pîri.
Þorê xeraw ya xudiya ye.
Tu devî ma bûkêy, ez jî yî malê exê.
Vestîya kir, vesîya xar.
Virin, li mala ma jî pir in.
Xalan xelk in apan milk in.
Xelk çû raketine Mest ( Mistefa ) hatê runiþtinê
Xêlk nenika meriya ye.
Xizana halî xwe bizaniya riza bixarina.
Xudanê sebrê bîye mîrê misirê.
Mafê Kopîkirin &kopîbike; PDK-XOYBUN; wiha, di xizmeta, Kurd û Kurdistanê daye : Pirojeya Kurdistana Mezin, Pirojeyên Aborî û Avakirin, Pirojeyên Cand û Huner, Lêkolîna Dîroka Kurdistanê, Perwerdeya Zimanê Kurdî, Perwerdeya Zanîn û Sîyasî, Weþana Malper û TV yên Kurdistane. Tev maf parastî ne. Weþandin:: 2004-07-12 (5503 car hat xwendin) [ Vegere ] | PRINTER |