Celal Talebanī (bi soranī: جەلال تاڵەبانی, Celal Tallebanī; bi erebī: جلال طالباني, Jalāl Tālabānī) (z. 12'ź sermawezź 1933 li gundź Kelkanź, Silźmanī – m. 3'ź kewēźrź 2017 li Berlīnź, Almanya[1]), siyasetmedar kurd ū serokkomarź Īraqź ye.
Jīnenīgarī :
Talebanī di sala 1933'an de li Bažūrź Kurdistanź li gundekī girźdayī Dokanź ji dayīk būye. Xwendina xwe ya destpźkź ū navīn li Koysinceq ū ya līseyź li Hewlźr ū Kerkūkź qedand.
Di ciwaniya xwe de Talebanī beždarī xebata siyasī bū ye, ew di sala 1951'ź de weke endamź Komīteya Navendī ya PDK'ź hate hilbijartin. Di 1953'an de wī li zanīngeha Bexdayź dest bi xwendina hiqūqź kir ū ligel hinek hevalźn xwe yźn xwendekar bi awayekī dizī Yekītiya xwendekarźn Kurdistanź damezirand. Di sala 1956'an de ji ber xebata xwe ya siyasī dest ji xwendinź berda.
Sala 1961'ź ligel Mele Mistefa Barzanī dest bi žerź ēekdarī kir. Pižtre ji ber cudabūna bīr ū baweriyźn siyasī di navbera wī ū Mele Mistefa Barzanī de di 1964'an de ji PDK cuda bū ū Partiya Žorežgerī ya Kurdistanź damezirand.
Di sala 1970'ī de pižtī peymana 11'ź adarź careke din li Mele Mistefa Barzanī vegeriya. Pižtī tźkēūna peymana 11'ź adarź di navbera kurdan ū hikūmeta Īraqź de di sala 1975'an de, Talebanī Yekītiya Nīžtimanī ya Kurdistanź ava kir.
Celal Talebanī bi keēa nivīskarź navdar Ībrahīm Ehmed a Hźro Xanim re zewicī ye.
Di 6'ź avrźla 2005'an de Talebanī bi hilbijartinź bū serokkomarź Īraqź.
Di 20'ź rźbendana 2012'an de ji ber tedawībūna Talebanī, ew birine Almanyayź.
Mam Celal Talebanī, di 19 Tīrmeha 2014'an de, pižtź sal ū heft meh, ji Almanya yź, Vegerī ya Kurdistanź.
Mamź Kurdistanź, Mam Celal Talebanī, di 84 salīya xwe de, li welatź Almanya yź, ēu ser dilovanī ya xwe.
Faīk Būcak, ne tenź siyasetmedar bū. Helbestvan jī bū. Di hemū helbestźn xwe de bang li xort ū keēźn Kurd dikir. Hźviya wī xort būn. Helbesta xwe ya navdar “Sonda Mirinź“ ji bo xorten ku canź xwe yź ezīz ji bo welat feda dikin, li zīndanan jiyana xwe ji dest didin nivīsandi bū.
Faīk Būcak, dema ku helbestźn xwe dinivīsand wź demź žert ū īmkanźn īro weke īro tune būn. Mirov nikarībū tižtźn nivīsandī bi xwe re bigerīne. Faīk Būcak helbestźn xwe źvarź bi dost ū hevalźn xwe didan jiberkirin ū digot ”qīza xalź min, van helbestan baž jiber bike, rojekź ku ez canź xwe ji dest bidim bela ev helbest wenda nebin. Berī žehadeta wī dostekī helbestźn wī bi dengź wī di kasźtekź de tomar kiribūn.
Hun Dizanin !
Ji Yźzdanź Dilovan,
Dīyarī Bihužte...
Ew der Kurdistane...
Ava Bihužtź...
Kanīya Zemzemź...
Hebuna li bin Axź...
Zźrź Zer ū Ava Rež...
Kakilźn, Gūz ū Tūyan...
Darźn Rezan ū hwd...
Li Welatź Kurdistane...
Kaniya Neftź, Diherike Cīhanź...
Ēavźn birēīyan, Zur bu...
Ewrź rež, li ser Kurda, rźz bu...
Terorīstźn, bi Cilźn Rež, har bu...
Amerīka ū Ewropa, Hevkar bu...
Pźžmerge, bi Top ū Tifingan, ra bu...
Barzanī, bź xew ma ū Tekožer bu...
Emź, bi avakirina Kurdistan a mezin, dagirkerźn Kurdistan ź, ji ser axa Kurdistan ź, bavźjin der ū dawī li Saltanat ū Heytehola wan bīnin. Emź, komarźn wan, hilžīnin ū desthilatīyźn wanźn gemar, bikin tarītī ya dīrokź...
Xužk ū Bira yźn Hźja !
Ji boy ažītīya Cīhanź, hewceye em, dawī li žež devletźn īro, -Tirkiye, 2-Īran, 3-Żraq ū Kuweyt ź, 4-Surīye, 5-Azarbeycan ū 6-Lūbnanź '', bīnin, Ēend Welatźn Gelźn Arī lź dijīn tevź Nexžź Kurdistan ź bikin ū wekź Īmparatorī ya Medya yź, Kurdistan mezin, ēź bikin. Ū pažź jī, emź Kurdistana Piroz, bikin Kele ya Demokrasī yź...
Di vī pirojź da, Nexižź Kurdistana mezin, digīhī je, Ewropa yź. Hewceye, her Kurdźn, bi xīret ū mźrxas, beždarź, ramana, Kurdistan a mezin be.
Em hźvīnin, partī ū rźxistinźn Kurdistan ź, dest bavźjin, piroje ya Kurdistanek Federe, ya wekź Almanya yź. Ango, li her pźnc perēeyźn Kurdistan ź rista ( sīstema ) Federe, pźk were. Dibź Kurd, bi dagirkerźn Kurdistan ź ra ne, Kurd, bi hevra, devletek Federal, pźk bīne.
Em hźvīnin, zaravayźn Kurdī, Loranī, Goranī, Soranī, Kurmancī, Hewramī, Zazakī ū hwd, di Kurdistanek Federe da xurt ū gež bive...
• Ez, li ser navź Malpera ; www.pdk-xoybun.com ź, www.xoybun.com ź ū li ser navź Partīya Demokrat a Kurdistan - Xoybun ź, bang li kevnežopźn PDK ya 1965 ź ū bang li kesźn Kurdistanī dikim, beždarź PDK-XOYBUN ź bin, em bi hevra, axa Kurdistana pīroz rizgar bikin...
• Dubare, bang li kevnežopźn PDK ya 1965 ź ū li her kesźn Welatparźz ū Kurdistanī dikim, bi endamtī, bežardarź PDK - XOYBUN'ź bin, Partīya xwa ya PDK ź, xurt ū zindī bikin. PDK - XOYBUN, berdewama PDK ya 1965'a ye ū dixwaze, bi zindībuna PDK ź ra, bi avakirina Kurdistana mezin, ruhź Žehīdźn Kurdistan ź, žad bike...
• Ez hźvīmim, partī ū rźxistinźn Kurdistan ź, dest bavźjin, piroje ya Kurdistanek Federe, ya wekź Almanya yź. Ango, li her perēe'yźn (Herem'źn) Kurdistan ź, rista ( sīstema ) Federe, pźk were. Dibź Kurd, bi dagirkerźn Kurdistan ź ra ne, Kurd, bi hevra, devletek Federal, pźk bīne.
• Disa, hźvīmim, zaravayźn Kurdī, Loranī, Goranī, Soranī, Kurmancī, Hewramī, Zazakī ū hwd, di Kurdistanek Yekgirtī ū Federe da, xurt ū gež, bive...
• Ez amademe, bi welatźn Emperyal ra, Peymanek pźk bīnim... Di vī peymanź da, 500 sal, berjewendīya welatźn Emperyal, hebe ū Kurdistan jī, heta hetayź, azad be...
• Eger, welaten Emperyal, ji bo avakirina, Kurdistana Mezin, alīkarī bide me, wź demź, emź jī, 500 sal, qezenca, ser-erd ź ū bin-erd ź, Kurdistanź, ji % 50 yź, bidin wan, welatźn hevkarźn xwe ū emź, 500 sal, Lula Neftź jī, ji wan, welatźn hevkarźn xwe ra, vekin... Emź, ji bo parastina Kurdistanź, ji Artźža Kurdistanź ra, 80 Mīlyon, Dabanēe, Tifing'źn herź Moderin, Rokźt'źn, Antī-Panzer ū Fūze'yźn, Antī-Tīyare ū hwd, ji wan, welatźn hevkarźn xwe, bikirin...
Kengź Kurdekī Were Kužtin, Hun Jī Sź Zarokan Ēźkin ! . .
Gelź Xužk ū birayźn Kurd, neyarźn Kurda ū dagirkerźn Kurdistanź bi sed salane, Bira, Bav, ū Xužkźn me Kurda bi žiklźn curbecur dikujin. Dibź em dev ji tolhildanź bernedin. Ango hewceye em mafźn xwayź Tol Hildanź bikar bīnin.
Gelź Xužk ū birayźn Kurd, dema neyarźn Kurda ū dagirkerźn Kurdistanź, Kurdekī kužt, hun jī bi cengawerī tol hilanīn ( heyf hilanīn ) bigirin.
Gelź Xužk ū birayźn Kurd, kengź Kurdekī bi destź neyarźn netewa Kurd were kužtin, hun jī, di žuna wī kesź žehīd da, sź zarokan ēźkin !...
Gelź Xužk ū birayźn Kurd, dema hun nu dizewicin, an cźvī an jī sźber zarok bīnin dinź !...
Gelź birayźn Kurdźn li Kurdistan ź ū Kurdźn li seranserź Cīhanź, hetanź sala 2113 yź, ango hetanź sed salź kī, bi kźmasī, sź an jī ēar Jin bīnin, ango sź caran an jī ēar caran bizewicin, bila jimara Kurda, li Kurdistanź ū li seranserź cīhanź, zźde be. Dakū em, bikaribin, li hemberź dagirkerźn Kurdistan ź, xwe biparezin ū em li hemberź Teknolojī ya īro wenda nebin !...
Hezar salź, Dagirkerźn Kurdistan ź, Bav ū Kalź me, bi žiklźn Curbe-cur kužtine. Dema em, Kurdistana mezin, ēź nekin, ewźn hīna, Hezar salźn din jī, me ū Zarokźn me, bi žiklźn Curbe-cur, bikujin. Divź em, dawī li žež devletźn īro, ''1-Tirkiye, 2-Īran, 3-Żraq ū Kuweyt ź, 4-Surīye, 5-Azarbeycan ū 6-Lūbnanź '', bīnin Ēend Welatźn Gelźn Arī lź dijīn, tevź Nexžź Kurdistan ź bikin ū wekź Īmparatorī ya Medya yź, Kurdistan mezin, ēź bikin. Ū pažź jī, emź Kurdistana Piroz, bikin Kele ya Demokrasī yź...