PDK - XOYBUN
|
Tiþtonek çi ne û çend tiþtonek ? Tiþtonek çi ne ? Tiþtonek (mamik) lîstikên zeka û kêfxweþiyê ne û helbestên gelêrî yên herî kevn tên pejrandin. Wêjenas û helbestnas tiþtanokan di beþê helbest de nahesbînin lê dibêjin ew bi helbestkî hatine gotin. Pirtûkên pîroz jî ne helbestin û ew jî wek tiþtonekan bi helbeskî hatine nivîsîn. Huner bi xwe ji bo xweþî û dilgeþiyê ye. Pexþan ji helbestê hêsantir e û bêtir digîhe armanca xwe. Lê zimanê helbestê zêde edebî ye û loma jî giran e. Lêbelê zimanê tiþtanokan gelek sivik e, loma jî zarok jê fêm û hez dikin. 1 - Tiþtanok, miþtanok li bin kevirê xiþtanok. Ew çi ye ? 2 - Reþ e, reþ e mîna qîr. Spî, spî mîna þîr. Diçe diçe mîna mîr. Ew çi ye ? 3 - Ez diçim, ew jî diçe. Ez radiwestim, ew jî radiweste. Ew çi ye ? 3 - Xaniyekî gilover û spî, bê pencere, rojin û derî, têde rûniþtiye bûkeke zerî. Ew çi ye ? 5 - Tiþtekî min heye, binî ax e, navê þax e, serî zêr e. Ew çi ye ? 6 - Kaloyek tê ji deþtê, barê striyan li piþtê. Ew çi ye ? 7 - Tiþtekî min heye, her tim li mal e, geh þîrîn e, geh tal e. Ew çi ye ? 8 - Ga orî, piþkul firî. Ew çi ye ? 9 - Þiyayê bê kevir, deryaya bê av, daristana bê dar, bajarê bê mirov. Ew çi ye ? 10 - Ji þekir þîrîntir e, ji hesin girantir e. Ew çi ye ? ***************** 1. Seydanok, 2.qijik, 3.sîya mirov, 4.hêk, 5.genim, 6.jûjî, 7.ziman, 8.tufek, 9.nex?e, 10. xew ___________________________________ 11 - Apê min ê rû kurkirî, þev û rojê bi dar ve kirî. Ew çi ye ? 12 - Bi piþt e, bê zik e. Bi dest e, lê bê ling e. Bi dev e, bê diran e. Bi çav e, lê nabîne. Ew çi ye ? 13 - Þav tune lê dimeþe. Ling tune lê þop dihêle. Ew çi ye ? 14 - Hildidim digrî, datînim aþt dibe. Ew çi ye ? 15 - Li ser destan diþimite. Dikeve çav diþewite. Ew çi ye ? 16 - Ti?tekî min heye, ez vedikim naçe, girê didim diçe. Ew çi ye ? 17 - Tu bixwî dikeve ber diranan, tu nexwî dibe gul û gulistan. Ew çi ye ? 18 - Tiþtekî min heye, dev dirêj e, xwîndirêje, dest davêjimê berdavêje. Ew çi ye ? 19 - Hilindir, bilindir bav ji lawê bilintir. Ew çi ye ? 20 - Her roj diçe dibistanê lê tiþtek nizane. Ew çi ye ? ************** 11.derî, 12meþk, 13.derzî, 14.zengil, 15.sabûn, 16.benê solê, 17.dendik, 18.tufek, 19.dû, 20.çente _____________________________________________ |