 Ībrahīm Gūēlū : NEWROZ : Cejna neteweyī- Sembola azadiyź ū serxwebūnź…
di Friday, 20.March. @ 00:00:00 CET
  NEWROZ : Cejna neteweyī- Sembola azadiyź ū serxwebūnź…
Kurdistanīyźn hźja ! Sibź Newroz e. Rojek ū demsaleke nū ji bo kurdan ū mirovatiyź dest pź dike. Newroz, cejna kurdan ya neteweyī ye. Sembola azadī, serxwebūnź, xwežī, vejīnź, tźkožīn ū efirandinź ye. Ji bona dewlet ū hźzźn dagīrker ū kolonyalīst ū nījadperest, roja tirs ū hejandina sīstem ū pergala wan e.
Rojźn beriya Newrozź, keē ū būkźn, kal ū pīrźn, jin ū mźrźn, zarok ū ciwanźn, karker ū gundiyźn, rewženbīr ū hunermendźn Kurdistanź ji bona ku li Bažurź- Rojhialatź-Rojavayź Bažurź-Bakurź Kurdistanź Newrozź pīroz bikin, bi heyecaneke mezin, bi hestekī paqij ū bi azadī xwe amade dikin. Ji bona stranan bibźjin, govendź bigrin, gotarźn naverok dagirtī pźžkźž bikin; kirinźn dewletźn kolonyalīst mehkūm bikin; li ēiya ū dežtan, li gund ū bajaran ji bona ku dengźn xwe yźn azadiyź ū serxwebūnź bilind bikin, xew nakin ū hemū karźn xwe īptal dikin.
Newroz ū rewža Kurdistanź…
Di sedsala 21-an de jī, bežbūna Kurdistanź ū statuya ji kolonībūnź xerabtir li Kurdistanź dom dike. Kurdistan wek koloniyekź jī, xwediyź statuyeke hiqūqī nīne ū bźstatū ye. Li dinyayź neteweyźn ji neteweya kurd wek serhejmar ū erd qelstir in, xwediyź dewlet in. Lź kurd li Rojhilata Navīn wek neteweyeke bi serhejmar duyem, ji dewletbūnź merhūm e. Ji derveyī Bažurź Kurdistanź, neteweya kurd ji hemū mafźn xwe yźn neteweyī yźn bingeh bźpar e.
Li Bažurź Kurdistanź, ew statuya de factoyī ya ku pižtī Žerź Korfezź (Kendavź) Yekem pźk hatībū, di sala 2003-an de pižtī ku Dewletźn Yekbūyī yźn Emerīkayź ū hevalbendźn wź di ēarēewa Projeya Mezin ya Rojhilata Navīn de midaxeleyī Iraqź kir ū encama midaxeleyź rejīma saddamī ū baasī hat rūxandin, ket pźvajoyeke nū. Li Iraqź di sala 2005-an de makezagonek (destūrek) amade bū ū di makezagonź de federalbūna Iraqź ū federebūna Kurdistanź, encama referandūmź hat pejirand. Di makezagonź de Kurdistan, wek “Herźma Federe ya Kurdistanź” hat qebūl kirin.
Bažurź Kurdistanź, nūha xwediyź Meclīs, Hikumet, serok dewlet, hemū dezgehźn din yźn dewletź ye. Kurd, li Bažurź Kurdistanź xwediyź hemū mafźn bingehī yźn neteweyī ne ū li Kurdistanź serwer ū desthilatdar in. Hezar mixabin sīstema federal li Iraqź gorī pīvan ū zagonźn federalī nameže. Desthilatdariya merkezī ya beža ereb, hīn ji helwesta xwe ya baasī ū nījadperestī bi tevayī dev bernedaye. Serokwezīrź Iraqź Malikī, ji kurdan ū ji sīstema federal re žer dike. Bi dewletź dagīrker re pźwendiyźn xwe, ji bona ku di dipźžerojź de zerar bide kurdan xurt dike.
Dīsa li Bažurź Kurdistanź pirsa Kerkūkź wek pirseke girīng ū bingehī di rojevź de ye. Diviya bū ku encama referandūmź statuya Kerkūkź diyar bibūya, ku dź Kerkūkź bi hikumeta merkezī re ū an jī bi destilatdariya Herźma Federe ya Kurdistanź re bź girźdan. Hezar mixabin hīn referandūm pźk nehatiye ū di pirsa Kerkūkź de hem li aliyź kurdan ū hem jī li aliyź ereban tevliheviyek ū sergźjiyek heye.
Li Bakurź Kurdistanź neteweya Kurd, hīn di statuya kolonī ū metīngehkar de dijiye. Gelź kurd li Komara Tirkiyeyź ji hemū mafźn xwe yźn bingehī bźpar e. Hīn ew pźvajoya tunekirin, tirkkirin, jenosīdkirina neteweya kurd bi awayekī modern ū bi taktīkźn nū tź mežandin. Hebūna kurdan hīn ji aliyź hiqūqī de nayź naskirin. Lź ew īdeolojiya fermī ya Komara Tirkiyeyź, ku hebūna kurdan īnkar dikirin, digotin “kurd jī, tirk in”, encama tźkožīna gelź kurd īflas kiriye ū di vź merheleyź de jī, tuneqebūlkirina kurdan di ēarēeweya konsepteke nū de tź mežandin.
Li aliyekī bi kurdī televīzyon ū radyo, li zanīngehan beža kurdologī ū perwerdeyī ya sīnorkirī ava dibin, li aliyź din ji bona van karan bingeheke hiqūqī nayź avairin; īradeya kurdan di van karūbaran de xwediyź qedir ū qiymetekź nīne.
Ez dikarim bibźjim, ku Komara Tirkiyeyź di pirsa kurd de gorī žertźn sedsala 21-an ū globalīzmź, gorī xwe konsepteke nū ava dike. Armanca vź konseptź ew e, ku kurd li Kurdistanź desthilatdar nebin; li Kurdistanź dawiya desthilatdariya neteweya tirk ū dewleta wan dawī nebe.
Li Bakurź Kurdistanź, li hemberī Komara Tirkiyeyź tźkožīneke ēekdar, sivīl ū siyasī dom dike. Mixalefet ji mejī ū konsepta siyasī ya dema žer xelas nebūye. Dīsa mixalefeta kurd ji statejiyeke hevbež jī bźpar e.
Li Rojhilata Kurdistanź, her ēiqas Kurdistan ji aliyź īdarī de wek eyalet jī tź pejirandin, desthilatdariya kurdan li eyaleta Kurdistanź ji aliyź hiqūqī de nayź pejirandin. Neteweya kurd, ji mafźn neteweyī yźn bingehī ū desthilatdarī bźpar e. Ew mafźn ēandī ū ēapemenī yźn hebūn jī, di ev merhelaya dawī de hatin sīnor kirin ū mafź perwedeyī ya kurdī hat qedexe kirin. Li Rojhilata Kurdistanź zulmeke mezin dom dike. Her rojź kurdperwerek tź daleqandin ū īdam kirin.
Li hemberī Dewleta Īranź mixalefeteke xurt ya kurdan ku bi babeta ēekdar, sivīl ū siyasī heye. Tevgera kurd xwediyź stratejiyeke hevbež e.
Li Rojavayź-Bažurź Kurdistanź, gelź kurd ji hemū mafźn xwe yźn neteweyī, īdarī, desthilatdarī bźpar e. Li Suriyeyź dīktatoriya baaasī ya fažīst ū elewiyan heye. Zulmeke mezin li Kurdistanź dom dike.
Li Rojavayź-Bažurź Kurdistanź, ji sala 1957-an vir ve mixalefet ū tźkožīneke gelek xurt heye. Ev tźkožīna di 12-ź Adara 2004-an de gihīžte merheleya serīhildaneke sivīl. Encama vź serīhildan ū bźītaatkariya sivīl gelek kurdperwer hatin kužtin. Nūha jī li hemberī hikumeta merkezī ya baasź tźkožīna neteweya kurd pźž dikeve.
Li Rojavayź Kurdistanź tevgera kurd, xwediyź stratejiyeke hevbež e.
Divź ēi bź kirin ?
Divź Tevgera Kurdistanź ū Herźma Federe ya Kurdistanź di Newroza 2009-an de, xwe jinūve terīf bikin ū senaryayo xwe jinūve binivīsinin ū fireh ū kūr bikin. Dewletź kolonyalīst ū siyaseta wan ya vź merheleyź baž nas bikin.
Di van demźn dawī de Konferansa Kurd ya tź minaqeže kirin, divź ji bona projeyeke ēareserī ya tevayī bi kar bź anīn. Berjewendiya gižtī ya kurd ji bona ku li Rojhilata Navīn ū li her dewleteke kolonyalīst bź parastin helwesteke hevbež bź diyar kirin. Pirsgirźkźn heyī gorī pīvanźn edaletź, wekheviyź, pīvanźn demokrasiyź bźn ēareser kirin. Divź kurd ji ēand ū awayźn xebatź ya dema žer, ji modela rźxistinī yźn otorīter xelas bibin. Tevgera Kurdistanź demokratīze ū nūjen bibe.
Divź em bi vź žuurź Newroza xwe pīroz bikin. Ez, Newroza hemū hemwelatiyźn Kurdistanź ū mirovatiyź pīroz dikim. Ez hźvīdar im, Newroza 20909an jī, ji bona pźžketina Tevgera Kurdistanź ū Herźma Federe ya Kurdistanź bibe wesīleyekź.
Bakurź Kurdistan, Bajarź Amed, 20. 03. 2009
Ībrahīm GŪĒLŪ
ibrahimguclu@gmail.com
  
http://www.xoybun.com/extra/slide/Unbenannt-2.swf
http://www.pdk-xoybun.com/nuceimages/Newroz_Kurdistan_PDK_Xoybun_x1.jpg
http://www.pdk-xoybun.com/nuceimages/Nexise_Kurdistane_PDK_b.jpg
http://www.xoybun.com/nuceimages/Parastina_Sinore_Kurdistana_Mezin_1.jpg
|
Ev malper, herī bash, bi Avant Browser, tź xuyakirin...
